Lam ngọc - Saphia

Saphia – Lam Ngọc

 September 24th, 2011  DaQuy.com

Người Việt còn gọi saphia là lam ngọc. Do có vẻ quý phái và lãng mạn,saphia là biểu tượng của lòng trung thành và tâm hồn. Saphia bắt nguồn từ tiếng Hy Lạp sappheiros, nghĩa là màu xanh và saphia có được màu xanh đẹp nhất trong các loại đá quý. Tuy nhiên saphia cũng có các màu khác ngoại trừ màu đỏ của ruby, là đá cùng loại với saphia. Cả hai đều là khoáng corundum cứng chắc và vững bền.

Lịch sử và truyền thuyết:

Người Ba Tư cổ (nay là Iran) tin rằng trái đất nằm tựa vào khối đá saphia khổng lồ. Họ nói là sự phản chiếu của saphia làm cho bầu trời có màu xanh.

Nhờ tính lãng mạn và quý phái, Thái tử Charles đã tặng cho Công nương Diana một nhẫn cưới gắn saphia.

Saphia là đá quý của lòng trung thành và tâm hồn. Thời xa xưa, người ta tặng saphia để tỏ lòng trung thành, trung thực và trong trắng.

Saphia là đá mừng sinh nhật trong tháng 9 ở Mỹ.

Chất lượng, Giá trị và Tính phổ biến:

Saphia có giá trị nhất thì màu xanh – màu xanh đẹp nhất là xanh mạnh tươi. Các đá xanh mạnh vừa thì được ưa thích hơn màu xanh biển sẫm hay xanh nhạt. Xanh hơi tím nhẹ thì đẹp hơn xanh phớt lục nhẹ.

Nổi tiếng nhất là tông màu xanh, saphia còn có các màu khác ngoại trừ màu đỏ.

Đá saphia màu khác xanh có giá trị là cam phớt hồng đến hồng phớt cam, được gọi là padparadscha, theo tiếng Sinhal của người Sri Lanka thì có nghĩa là đá màu hoa sen. Từ này hay bị lạm dụng vì đá nào có tên này sẽ có giá cao hơn một chút.

Saphia thường được cắt mài theo hình ovan và nệm. Những kiểu khác như tròn, emerald, vuông, chữ nhật, hình tam giác thì có nhiều ở cỡ dưới 1 carat.

Saphia đẹp thường rẻ hơn so với ruby, emerald và kim cương đẹp.

Nguồn gốc:

Tất cả saphia đủ màu đã được khai thác ở Sri Lanka (trước kia gọi là Ceylon -Tích Lan), một số nhà buôn đá quý vẫn dùng từ “ceylon” để nói về saphia của đảo quốc này.

Các nhà sưu tập đánh giá cao saphia xanh đẹp ở Kashmir và Myanmar vì tính hiếm có của chúng.

Mấy năm nay, Madagasca trở thành nguồn cung cấp quan trọng saphia xanh, hồng và những màu khác. Tanzania và Kenya cũng sản xuất một lượng lớn saphia nhiều màu.

Thái Lan, Việt Nam, Campuchia, Lào, Úc, Mỹ cũng khai thác saphia. Thái Lan là trung tâm mua bán, cắt mài và xử lý saphia.

Xử lý tăng vẻ đẹp thường gặp:

Hầu hết saphia đều được xử lý nhiệt để tăng màu xanh tối đa do phân hủy các bao thể chứa titan. Đôi khi saphia tối màu cũng được làm sáng màu nhờ nung nhiệt.
Saphia màu khác xanh cũng được nung nhiệt để có màu đẹp nhất. Một số saphia được nung nhiệt vừa cải thiện màu và cải thiện độ trong. Saphia cải thiện bằng nhiệt là phổ biến và vững bền, không cần chăm sóc đặc biệt.

Một phương pháp xử lý phát triển gần đây là xử lý khuếch tán beryl, trong đó các đá saphiakhông màu, hồng nhạt hay màu vàng được nung nhiệt chung với khoáng beryl hay chrysoberyl, nguyên tố berylium từ các khoáng ấy sẽ thẩm thấu vào bề mặt đá saphia. Điều này giúp làm tăng màu vàng cho đá: saphia màu hồng sẽ thành cam, vàng nhạt thành vàng đậm. Nguyên tố thêm vào và màu do nó tạo ra chỉ ở một lớp mỏng trên bề mặt đá, tuy nhiên trong một số trường hợp, nó giúp tạo nên màu đậm hơn trên toàn bộ viên đá. Xử lý khuếch tán phải được công bố trên hóa đơn. Để xác định được xử lý này cần phải có các phòng xét nghiệm ngọc học hiện đại như GIA. Do đó khi mua saphia ở những nguồn không rõ ràng thì phải cẩn thận.

Bảo quản và làm sạch:

Giống như đá ruby cùng loại, saphia cũng là khoáng corundum, nên có độ cứng là 9 trên thang Mohs. Corundum rất cứng chắc nên thường dùng làm chất mài mòn. Do đó saphia cũng là một trong những đá quý vững bền nhất.

Rửa spahia với xà phòng trong nước ấm: dùng bàn chải chà phía sau viên đá là nơi có thể dính nhiều chất dơ.

Nguồn: Da Quy – Da Phong Thuy

Saphia Sao – Lam Ngọc Sao

 September 24th, 2011  DaQuy.com

Saphia sao có sao 6 cánh sáng trên vòm các viên cabochon. Các ngôi sao giống như mắt của đá mắt mèo, được tạo ra do ánh sáng phản chiếu từ các bao thể li ti bên trong viên đá.

Lịch sử và truyền thuyết:

Theo các tín đồ công giáo thời Trung cổ thì 3 dãy trong sao ở saphia tượng trưng cho đức tin, hy vọng và nhân ái.

Ngày xưa con người nghĩ rằng saphia sao là đá quý cho số mệnh và ngôi sao là ánh sáng dẫn đường giúp người đeo nó tránh được điều xấu.

Viên saphia sao đặc biệt nhất thế giới có tên Ngôi sao Ấn Độ nặng 153 carat, được khai thác ở Sri Lanka chứ không phải ở Ấn Độ. Hiện nó được trưng bày ở Viện Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Hoa Kỳ ở New York, Mỹ.

Chất lượng, Giá trị và Tính phổ biến:

Giá trị của saphia sao phụ thuộc vào 2 yếu tố, thứ nhất là độ đậm và sự hấp dẫn của màu gốc viên đá, thứ hai là độ mạnh và độ sắc nét của ngôi sao. Tất cả sáu cánh sao phải thẳng và rõ như nhau.

Màu saphia sao đẹp nhất là xanh tươi từ trong mờ đến trong suốt, màu và độ trong này hiếm khi hiện diện chung với ngôi sao mạnh.

Sao có thể xuất hiện trên saphia đủ màu, tuy nhiên thường khó thấy sao trên nền đá màu nhạt và dó đó chúng ít được ưa thích.

Phổ thông hơn cả là saphia sao có màu xanh nhạt, xanh xám, màu sẫm và đen. Saphia sao màu đen giá tương đối rẻ hơn.

Saphia sao ngày càng hiếm vì người ta thường đem nung nhiệt đá thô có khả năng tạo sao để phân hủy các bao thể rutin làm đá trong hơn và có thể mài giác thay vì mài cabochon để tạo sao.

Saphia sao luôn được cắt mài thành hình tròn hay ovan dạng cabochon mặt vòm láng để có được hiệu ứng sao.

Nguồn gốc:

Saphia sao có nhiều nhất ở Sri Lanka. Thái lan, Kenya, Tanzania, Myanmar, Việt Nam và Úc cũng có saphia sao.

Xử lý tăng vẻ đẹp thường gặp:

Mặc dù cũng giống như các đá saphia khác, saphia sao cũng có thể xử lý được, nhiệt giúp phân hủy rutin rồi tái kết tinh để tạo ra sao hấp dẫn hơn, nhưng trong thực tế, saphia sao xấu thường được xử lý nhiệt để tạo ra saphia xanh trong suốt hơn.

Bảo quản và làm sạch:

Cũng giống như đá ruby anh em, saphia sao là khoáng vật corundum, có độ cứng 9 trên thang Mohs. Corundum rất cứng nên được dùng làm chất mài mòn. Do đó saphia là một trong nhữngđá quý cứng chắc nhất.

Rửa saphia với xà phòng và nước ấm: dùng bàn chải chà phía sau viên đá là nơi tích tụ nhiều chất dơ.

Nguồn: Da Quy – Da Phong Thuy